Dr Marius Ramaroson

ary raha fahazarana ho ahy ny misotro kafe tsy misy siramamy 2 hatramin’ny 3 kaopy isan’andro dia tsy hoe tafiditra ao anatin’ilay fitsaboan-tena akory izany fa voaporofo ara-tsiantifika fotsiny izay hoe mitondra soa ho an’ny vatana. Mahasoa ny atidoha, hoy izy, indrindra indrindra. Ny ahy izany izao ny diabeta amin’ilay sokajian’ny olona hoe toe-batana. Zava-nisy ny hoe kambana, ny iray lasa filoha tale jeneralina orinasa na PDG fa ny iray lasa pretra na «moine» any amin’ny monastera. Ilay PDG tratry ny diabeta fa ilay pretra tsy voa. Midika izany fa miankina amin’ny tontolo iainan’ilay olona koa no mahavoa na tsy mahavoan’ny diabeta azy. Ny olona matavy tafahoatra dia azo antoka fa ho voan’ny diabeta. Ny dikan’izany dia mila miala amin’ireo fisotro sy fihinana mety hampiasa mialoha ilay antsoina hoe «insuline». Isany ny toaka sy sigara. Mila mampihetsiketsika vatana koa izy na dia mandeha tongotra ihany aza. Mila mampihena vatana. Ny ahafantarana ny olona diabetika dia tia rano be izy na «polydipsie». 3P no tena marina dia hoe «polydipsie, polyurie, polyphasie», izany hoe olona mamàny matetika, misotro rano betsaka, mihinan-kanina betsaka. Mafy be tsinona ny tosiky ny rà ao aminy noho ilay siramamy dia mila rano matetika. Ambony be koa nefa ny ao anaty ràny dia manosika koa ilay ao anaty rà dia mamàny lava izy. Noho ilay tsy fahaizana mampiasa siramamy indray dia ohatrany lasa noana lava. Te hihinan-kanina nefa mora feno ny kibo. Mbola ambony tsinona ny siramaminao. Taloha ny fomba fijerin’ny olona azy dia hoe hitangoronan’ny vitsika ve ny amànin’ilay olona. Raha tangoronany tsinona dia mamy ilay izy no dikan’izay ka tsy mahagaga raha itangoronan’ny vitsika. Eo izany no ahitàna hoe misy diabeta ilay olona na tsia na misy tsy mety ity zavatra ity, hoy hatrany ity mpitantana ny klinika Saint Thomas ity.
J. Mirija